Miasto Skała położone jest w województwie małopolskim, powiecie krakowskim i jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej Skała. Należy do osad o bardzo długiej i bogatej historii, o czym kilka słów poniżej. Miasto ma około 3700 mieszkańców.
Najbardziej popularną i często powtarzaną informacją wśród lokalnej ludności jest fakt, iż w Skale można kupić bardzo dobryi regionalny chleb. Pieczywo jest drobną wizytówką tego miasta, którą przysłania Ojcowski pstrąg i winnica Krokoszówka-Górska w Smardzowicach.
Skąd nazwa „Skała”?
W pisowni łacińskiej, miasto notowane było jako Scala lub Magna Schala, a nazwę swą wywodzi zapewne od skalistego wzniesienia nad malowniczą Doliną Prądnika.
Lokalizacja
Skała położona jest ok. 20 km na północ od Krakowa. Bliskość wielkiej aglomeracji powoduje, iż dużo mieszkańców Krakowa osiedla się w gminie Skała ze względu na jej spokojny i wiejski charakter.
Jak dojechać?
Wyznacz trasę z google maps >>
Busy do Skały
Kraków < ———- > Skała
ul. Worcella 6, <-> Skała Rynek Przewoźnik: Koczwara
Nowy Kleparz <-> Skała Rynek Przewoźnik: F.H.U.Prymus
Zabytki w Skale
- Figura św. Floriana, rynek główny w Skale.
- Dzwonnica: Dzwony z 1767 roku odlane przez mistrza Baltazara Roszkiewicza. Skalską dzwonnicę umieszczono w Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
- Zespół Pałacowo-Parkowy w Minodzie.
Pogoda w Gminie Skała
Gdzie najlepiej sprawdzić aktualną pogodę w gminie Skała? Pogoda numeryczna dla tego regionu dostępna jest tutaj: METEO Numeryczna
Historia miasta Skały
Początki miasta Skały sięgają XIII wieku. Na terenie książęcej wsi Stanków, Bolesław Wstydliwy – książę krakowski i sandomierski, zezwolił klaryskom założyć miasto. Akt lokacyjny na prawie średzkim wydano 10 listopada 1267 roku, a fundatorką miasta została klaryska Salomea – siostra księcia Bolesława, późniejsza błogosławiona. Pierwszym sołtysem, czyli zasadźcą miasta, był Ditmar Wolk. Skała jako miasto klasztorne, lokowane zostało na dość ważnym szlaku handlowym biegnącym z Krakowa na Śląsk i dalej do Wielkopolski. Już w 1257 roku istniała tutaj komora celna. W historii miasta istnieją także smutne wydarzenia. Kilkakrotnie ulegało ono pożarom, m in. w 1611, 1737, 1763, 1810 roku a następnie dwukrotnie w 1914 r.
Dla ratowania miasta, król Stanisław August Poniatowski w 1786 roku interweniował, potwierdzając dotychczasowe jarmarki dla Skały oraz wydał przywilej dla kolejnych. Skała miała też swoją rolę w czasie insurekcji kościuszkowskiej. W roku 1794, po bitwie racławickiej, Tadeusz Kościuszko rozkazał założyć w Skale obóz wojskowy, dowodzony przez płk. Jana Bukowskiego. Kolejnym smutnym faktem z historii miasta Skały jest 18 maja 1794 roku. Doszło wówczas do bitwy z wojskami pruskimi, które zajęły miasto.
Ilość mieszkańców – rys historii
W roku 1789 r Skała liczyła 612 mieszkańców, w 1858 roku – 947, a w 1888 roku – 2521 osób.
Obecnie Miasto Skała liczy ok. 3700 obywateli. Dla porównania w Ojcowie jest ok. 230 mieszkańców.
Cała Gmina Skała to łącznie ok. 10 000 mieszkańców.
Historia międzywojenna miasta
Po powstaniu styczniowym w 1869 r. Skała utraciła prawa miejskie. Przywrócono je uchwałą Rady Państwa dopiero w 1987 roku.
W okresie międzywojennym miejscowość ta była osadą rolniczo – rzemieślniczą i handlową. W 1923 roku liczyła już ponad 3592 mieszkańców. Niestety w pierwszych dniach drugiej wojny światowej Skała została spalona przez wojska hitlerowskie. Pomimo tego zachowała ona układ przestrzenny z średniowiecza, czyli podział w obszarze centrum z dużym rynkiem, na którym znajduje się pochodzący z ok. 1800 roku posąg kamienny św. Floriana.
Z obiektów zabytkowych na szczególną uwagę zasługuje tu kościół św. Mikołaja – pierwszy gotycki kościół był wzniesiony w początkach XIV wieku.
Ku pamięci poległych na wzgórzu, przy wyjeździe z miasta w kierunku Krakowa, ulokowano cmentarz. Znajdują się na nim liczne groby pochodzące z przełomu XIX i XX wieku oraz mogiły powstańców styczniowych i partyzantów z okresu II wojny światowej.
Co znajdziemy w mieście Skała?
Skała jest obecnie siedzibą gminy SKAŁA. Mieszczą się tu drobne zakłady usługowo – handlowe. W mieście swoje obiekty posiadają: Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska, Bank Spółdzielczy, Oddział Banku Państwowego PKO, Sąd Hipoteczny, Pogotowie Ratunkowe, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Notariat, Gminna Spółdzielnia „SCH”, Komisariat Policji, Poczta, Rejonowy Urząd Telekomunikacji, Posterunek Energetyczny, Posterunek Gazowy, Lecznica Zwierząt, Ochotnicza Straż Pożarna. Istnieje Dom Kultury, Biblioteka, a także placówki oświatowe: Szkoła Podstawowa, Liceum Ogólnokształcące, Gimnazjum i Przedszkole Samorządowe.
Duża część informacji została zaczerpnięta z książki Piotra Trzcionki „Skała, Zarys dziejów Miasta”, Kraków 1994.